Thursday , March 28 2024
Home / Stavros Mavroudeas Blog / Μαυρουδέας Στ. (2005), «Οι τρεις εποχές του πανεπιστημίου – Το πανεπιστήμιο στον καπιταλισμό», Ελληνικά Γράμματα.

Μαυρουδέας Στ. (2005), «Οι τρεις εποχές του πανεπιστημίου – Το πανεπιστήμιο στον καπιταλισμό», Ελληνικά Γράμματα.

Summary:
Το πόνημα «Οι τρεις εποχές του πανεπιστημίου – Το πανεπιστήμιο στον καπιταλισμό» εκδόθηκε το 2005, σε μία περίοδο όπου ενώ το πανεπιστήμιο στην Ελλάδα άλλαζε ραγδαία (ακολουθώντας τον δρόμο που είχε ήδη διανύσει στις πιο αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες) η σχετική συζήτηση στην Ελλάδα ήταν επιεικώς υπανάπτυκτη και αγκυλωμένη σε ήδη ξεπερασμένα στοιχεία της μεταπολιτευτικής περιόδου. Η κεντρική θέση του πονήματος ήταν ότι το πανεπιστήμιο (που αποτελεί ένα θεσμό γέννημα της αστικής κοινωνίας) αλλάζει συμβαδίζοντας με αλλαγές του καπιταλισμού. Ή, πιο κωδικοποιημένα, ότι τα στάδια εξέλιξης του καπιταλιστικού συστήματος (δηλαδή οι ιδιαίτερες κοινωνικο-οικονομικές αρχιτεκτονικές που χαρακτηρίζουν κάθε ιδιαίτερη περίοδο του καπιταλισμού) αντιστοιχίζονται σε αντίστοιχα στάδια

Topics:
Stavros Mavroudeas considers the following as important:

This could be interesting, too:

Editor writes new issue of Real-World Economics Review

John Quiggin writes Towards deliberative Parliaments: Greens success at recent elections points the way

Editor writes Long Read – Is Bitcoin more energy intensive than mainstream finance?

Peter Radford writes Weekend read – The trouble with words

Το πόνημα «Οι τρεις εποχές του πανεπιστημίου – Το πανεπιστήμιο στον καπιταλισμό» εκδόθηκε το 2005, σε μία περίοδο όπου ενώ το πανεπιστήμιο στην Ελλάδα άλλαζε ραγδαία (ακολουθώντας τον δρόμο που είχε ήδη διανύσει στις πιο αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες) η σχετική συζήτηση στην Ελλάδα ήταν επιεικώς υπανάπτυκτη και αγκυλωμένη σε ήδη ξεπερασμένα στοιχεία της μεταπολιτευτικής περιόδου.

Η κεντρική θέση του πονήματος ήταν ότι το πανεπιστήμιο (που αποτελεί ένα θεσμό γέννημα της αστικής κοινωνίας) αλλάζει συμβαδίζοντας με αλλαγές του καπιταλισμού. Ή, πιο κωδικοποιημένα, ότι τα στάδια εξέλιξης του καπιταλιστικού συστήματος (δηλαδή οι ιδιαίτερες κοινωνικο-οικονομικές αρχιτεκτονικές που χαρακτηρίζουν κάθε ιδιαίτερη περίοδο του καπιταλισμού) αντιστοιχίζονται σε αντίστοιχα στάδια εξέλιξης του πανεπιστημίου.

Επιπλέον, υποστήριζε ότι μετά την παγκόσμια καπιταλιστική κρίση του 1973 το καπιταλιστικό σύστημα προσπαθεί ευριστικά να οικοδομήσει ένα νέα στάδιο εξέλιξης του. Και ότι σ’ αυτό το νέο στάδιο του καπιταλισμού αντιστοιχεί μία νέα «εποχή» του πανεπιστημίου, το Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο. Συνοπτικά, το τελευταίο σημαίνει ότι οι σχέσεις μισθωτής εργασίας αρχίζουν να γίνονται πλειοψηφικές μέσα στο πανεπιστήμιο και να αφορούν πλέον και τον φοιτητικό πληθυσμό.

Η ανάλυση του πονήματος μάλλον δεν έγινε ιδιαίτερα δεκτή στην τότε ελληνική συζήτηση περί πανεπιστημίου. Μέσα στην ελληνική Αριστερά είχαν ακόμη ιδιαίτερη επιρροή οι εξαιρετικά προβληματικές αντιλήψεις του Αλτουσεριανισμού (περί ιδεολογικού μηχανισμού του κράτους) και μία ιδιόμορφη (και προερχόμενη από πολλές και ετερόκλητες κατευθύνσεις) απαρέσκεια σε οτιδήποτε έφερνε τον κόσμο της μισθωτής εργασίας μέσα στο πανεπιστήμιο. Αυτό συμβάδιζε με μία κραυγαλέα άγνοια (ή παραγνώριση) των πανεπιστημιακών εξελίξεων στις πιο αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες.

Το πολιτικό αποτέλεσμα αυτών των αγκυλώσεων ήταν ότι η ελληνική Αριστερά μέσα στο πανεπιστήμιο παρέμεινε στα πρότυπα της πάλης και των διεκδικήσεων του αντιδικτατορικού και μετα-διδακτατορικού φοιτητικού κινήματος. Κατά συνέπεια, δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει έγκαιρα τις εξελίξεις και να αναπροσαρμόσει το πρόγραμμα πάλης για το πανεπιστήμιο. Βέβαια, παρά αυτές τις αδυναμίες, η ελληνική Αριστερά (και ιδιαίτερα η επαναστατική της πτέρυγα) κατόρθωσε να καθυστερήσει σχεδόν για δύο δεκαετίες την επέλαση του Επιχειρηματικού Πανεπιστημίου. Όμως, τελικά οι αλλαγές αυτές εμπεδώνονται πλέον και οδήγησαν στην κρίση του φοιτητικού και πανεπιστημιακού κινήματος που βλέπουμε τα τελευταία δέκα χρόνια.

Οι «Οι τρεις εποχές του πανεπιστημίου – Το πανεπιστήμιο στον καπιταλισμό» δεν κυκλοφορούν πλέον. Όμως η ανάλυση τους εξακολουθεί να έχει μία επικαιρότητα.

Για όσους ενδιαφέρονται το ηλεκτρονικό αρχείο του βιβλίου ακολουθεί μαζί με τους συνδέσμους από τους οποίους μπορεί να «κατέβει».

https://www.academia.edu/1906762/%CE%9F%CE%B9_%CF%84%CF%81%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AD%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CE%A4%CE%BF_%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B9%CE%BF_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%BA%CE%B1%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C

Stavros Mavroudeas
He is currently Professor of Political Economy at the Department of Social Policy of Panteion University. He was previously Professor of Political Economy at the Department of Economics of the University of Macedonia. He studied at the Economics Department of the National Kapodistriakon University of Athens, from where he received his BA Economics (1985 - First Class Honours).

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *